Acetylsalicylzuur

• Bij pre-eclampsie is er sprake van systemische endotheelschade waardoor een verstoorde balans ontstaat tussen prostacycline (= vasodilatator) en thromboxane A2 (= vasoconstrictor) met als resultaat en vasoconstrictief effect.
• Acetylsalicylzuur werkt door irreversibele remming van cyclooxygenase 1 & 2 in bloedplaatjes met reversibele remming in het endotheel waardoor de balans in het voordeel valt van prostacycline (vasodilatatie).
• Bij vrouwen met risicofactoren op het ontstaan van pre-eclampsie heeft het gebruik van acetylsalicylzuur een preventief effect (Preterm PE: 1.6% in the aspirin group, as compared with 4.3% in the placebo group (odds ratio in the aspirin group, 0.38; 95% confidence interval, 0.20 to 0.74; P=0.004).

Zwangeren met hoog risico (1 item hoog risico tabel of 2 items matig risico): < 16 weken starten met 160 mg acetylsalicylzuur. In 1e lijn laten voorschrijven door huisarts.

Hoog risico	Matig risico
Pre-eclampsie in een vorige zwangerschap	Nullipariteit
Chronische nierziekte	BMI >35
Auto-immuun aandoening (bijv SLE/antifosfolipidensyndroom)	Leeftijd vanaf 40 jaar
Diabetes mellitus type 1 of 2	Zwangerschapsinterval >10 jaar
Pre-existente hypertensie	1e graads familielid met pre-eclampsie
Dysmatuur ia (geboortegewicht<p2.3)	Meerling zwangerschap
Intra uteriene vruchtdood eci of tgv placenta insufficiëntie in anamnese	Eiceldonatie

• Ulcus ventriculi of ulcus duodeni (actief of in de anamnese)
• Maagdarmbloedingen (actief of in de anamnese) of andere bloedingen (zoals cerebrovasculaire bloedingen)
• Gastritis
• Ernstig hartfalen
• Overgevoelingheid of intolerantie
• Optreden van astma-aanval na gebruik van acetylsalicylzuur
• Hypoprotrombinemie.

• 1dd 160 mgr ante noctem vanaf de eerste echo waarop een intacte intrauteriene zwangerschap op te zien is tot 36 weken. Het effect van het gebruik van acetylsalicylzuur is het grootst als het voor de nacht wordt ingenomen. Bij gebruik van SSRI's en acetylsalicylzuur maagbeschermer voorschrijven (Omeprazol 20mg tbl 1dd1). 
• Bij gebruik van acetylsalicylzuur is een maagbeschermer alleen nodig als deze medicijnen eerder maagklachten gaven.

NVOG-module -11 oktober 2019 - “Acetylsalicylzuur”.

https://www.nvog.nl/kwaliteitsdocumenten/richtlijnen/perinatologie/attachment/nvog-moduleacetylsalicylzuur-okt-2019/

NVOG. 2017. ‘’richtlijn foetale groeirestrictie (FGR)’’.

https://www.nvog.nl/wp-content/uploads/2017/12/Foetate-groeirestricie-FGR-15-09-2017.pdf

Aspirin versus Placebo in Pregnancies at High Risk for Preterm Preeclampsia N Engl J Med. 2017 Aug 17;377(7):613-622

The role of aspirin dose on the prevention of preeclampsia and fetal growth restriction: systematic review and meta-analysis. Am J Obstet Gynecol. 2017 Feb;216(2):110-120.e6.

Chronotherapy with low-dose aspirin for prevention of complications in pregnancy. Ayala et al

Chronobiology international 30; 1-2 260-279

December 2022

Hedwig van de Nieuwenhof, gynaecoloog

Eline Dirken, verloskundige